Ένα καλλιτεχνικό και επιστημονικό δρώμενο στην Αρχαία Μεσσήνη

By: << ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ >> 12/04/2010
Επιμέλεια:Βασίλης Δικαιουλάκος
Φυσικός-Δημοτικός σύμβουλος

***
Σήμερα θα θέλαμε να καταθέσουμε μια πρωτοποριακή, κατά τη γνώμη μας, πρόταση στην οποία θα επιθυμούσαμε να είναι διοργανωτές, η ΛΗ‘ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και το Διεθνές Ινστιτούτο Μελέτης και Συνεργασίας Τεχνών και Επιστημών με τη στήριξη της UNESCO.Για το δε Διεθνές Ινστιτούτο θα κάνουμε ειδική αναφορά σε επόμενο δημοσίευμά μας.Στο πιο όμορφο εκκλησιαστήριον και στην καλύτερα διατηρημένη αίθουσα συνελεύσεων του αρχαίου κόσμου με το χαρακτηριστικό αμφιθεατρικό σχήμα,θα μεταδώ-

σουμε μια εμπειρία του τι σήμαινε στο παρελθόν,και τι θα μπορούσε να σημαίνει σήμερα,να συγκεντρωθούμε υπό την εύνοια των θεών, προκειμένου να απολαύσουμε το πνεύμα της ελευθερίας,τη χάρη της τέχνης και τη δεξιότητα της επιστήμης στην ανθρώπινη κοινότητα.

Σε αυτό τον εκπληκτικό χώρο των ευθυτενών κυπαρισσιών της Αρχαίας Μεσσήνης που κείται ανάμεσα στις μαγευτικές βουνοκορφές της Ιθώμης και της Εύας, το κοινό προσκαλείται να εισέλθει δωρεάν και να συμμετάσχει σε ένα δρώμενο εξίσου καλλιτεχνικό και επιστημονικό,

το οποίο θα αφορά τις απαραίτητες διαρρυθμίσεις και τα μέσα προετοιμασίας που απαιτούνται για την υλοποίηση της παραπάνω έμπνευσης.Η αρμονία μεταξύ της τέχνης και της επιστήμης από καιρό θεωρείται μια από τις πολιτιστικές επιτεύξεις της αρχαίας Ελλάδας. Κατά τη διάρκεια του διπλού δρώμενου, η αιτία και το αποτέλεσμα της συνεργασίας τους θα αποκαλυφθεί μέσα από μια αρχαιολογία της αρχαίας ελληνικής μουσικής και με τη συζήτηση θα αναδειχθεί ο ρόλος και η ιστορική εξέλιξη της παρασημαντικής τέχνης (μουσικής σημειογραφίας), καθώς και οι ισχυροί δεσμοί που αυτή διατηρεί με τα μαθηματικά και τη φιλοσοφία. Ενώ η ζωντανή ομορφιά της αρμονίας και του ρυθμού αιχμαλωτίστηκε με επιτυχία και παραστάθηκε αποτελεσματικά στην αρχιτεκτονική των ναών, η γλυπτική δεν κατάφερε να συλλάβει και να «σκηνοθετήσει» πειστικά το δυναμικό ήθος των ελληνικών μελωδιών και σκοπών. Συνεπώς, το ζωογόνο πνεύμα και το παροτρυντικό ήθος που βρίσκουμε στην πολυθεϊστική «ΕΞΑΡΧ[Ε]ΙΑ» του αρχικού σκοπού,δηλαδή στην επικράτεια της γνήσιας συμμαχίας μεταξύ της τέχνης και της επιστήμης, μπορούν ίσως να ξαναβρεθούν με τα σύγχρονα μέσα προετοιμασίας και τελικά να αναπαρασταθούν εκ νέου διαμέσου της ενοποιητικής χρονικής διάστασης της προσομοίωσης, εισάγοντας έτσι τη γλυπτική σε μια νέα διάταξη: στην «προ-βολή εξαρχής», δηλαδή σε μια απαρχή που δείχνει ήδη προς το μέλλον.

Το κοινό φτάνει στον αρχαιολογικό χώρο γύρω στις 20:00–21:00. Οι προσκεκλημένοι θα μπορούν να επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο και μετά θα συγκληθούν στο Εκκλησιαστή-ριο στις 21:30 για να παρευρεθούν στην παράσταση,η οποία θα ξεκινήσει μόλις σουρουπώσει. Η Joulia Strauss και ο Martin Carle στέκονται μπροστά στο κοινό εξοπλισμένοι με μικρόφωνα έτσι ώστε να μπορούν να κινούνται ελεύθερα γύρω από την ορχήστρα. Την ίδια ώρα,θα προ-βάλλονται από τέσσερις προβολείς (συγχρονισμένη σειριακή σύνδεση) επιστημονικά δια-γράμματα, βίντεο-καλλιτεχνικές εργασίες και κινούμενα γραφικά υπολογιστών. Η οθόνη θα εκτείνεται σε ολόκληρο το μήκος της σκηνής, πίσω από την ορχήστρα, τοποθετημένη πάνω στα εναπομείναντα κομμάτια του πίσω τοιχίου της αρχαίας σκηνής.(Ακολουθεί σχεδιάγραμμα παρακάτω).Οδεύοντας προς το τέλος του διπλού δρώμενου, περίπου μετά από μία ώρα παράστασης της Joulia Strauss θα τραγουδήσει ελληνικούς ύμνους και θα παίξει μία αρχαία βάρβιτο-λύρα, η οποία έχει ανακατασκευαστεί και ηλεκτρονικά εξελιχθεί από τον Martin Carle. Η εκ μέρους του υλοποίηση των αρχαίων αρμονικών ρυθμίσεων και τονικών σχημάτων σε πραγματικό χρόνο συναντά το τρισδιάστατο γλυπτικό σύστημα των «μαθηματικών Ζώων-Τελεστών», το οποίο έχει αναπτυχθεί από τη Joulia Strauss. Αυτή η συνάντηση της επιστήμης με την τέχνη διαμορφώνει το επονομαζόμενο «Cat-Notation», το οποίο ερευνά τη χρονική λογική της διαδικασίας και προκαλεί το συγκινησιακό φορτίο του ήθους στη γλυπτική.Καθώς εξελίσσεται η μελωδία, οι ζωολογικές γλυπτικές κινούν τα μέλη τους σύμφωνα με τη μελωδία («σύμφωνα με το μέλος» κατά την αρχαιό τητα), δημιουργώντας μια φωσφορίζουσα ατμό-σφαιρα που προετοιμάζει την άφιξη των θεών.Στο τέλος του επιτυχημένου δρώμενου, το κοινό θα οδηγηθεί στο Ασκληπιείο, κατά μήκος του οίκου του Απόλλωνα και των Μουσών και θα καταλήξει μπροστά στην εστία της Αρτέμιδος Φωσφόρου,όπου και θα ολοκληρωθεί η τελετή.
Τέσσερις βίντεο-προβολείς (projectors) θα τοποθετηθούν, έτσι ώστε να προβάλλουν την εικό-να αρκετά δυνατά, με σκοπό να φωτίσουν την οθόνη 20 x4 μέτρα, είτε προβάλλοντας το από πίσω (back-view projection) ή από μπροστά (frontview).Η οθόνη πρέπει να τοποθετηθεί σε ολόκληρο το μήκος της σκηνής,πάνω από τα εναπομείναντα κομμάτια του πίσω τοιχίου της αρχαίας σκηνής.(Ακολουθεί σχεδιάγραμμα παρακάτω).Οι υπολογιστές που θα τροφοδοτούν τους προβολείς με εικόνα θα παρέχονται από τους εκτελεστές.