«Κούρεμα» ­100 δισ. και στο βάθος κάλπη

Παζάρι για κούρεμα 100 δισ. ευρώ αλλά και κηδεμονία

Ελαφραίνει το ελληνικό χρέος κατά 103 δισ. ευρώ, το οποίο αντιπροσωπεύει το 45% του ΑΕΠ και με τη ρύθμιση αυτή θα φέρει ανακούφιση στη χώρα, που θα απαλλαγεί από σημαντικές πληρωμές τόκων και χρεολυσίων, ενώ θα επιβαρύνει με σημαντικές ζημιές τις τράπεζες. 

Ρεπορτάζ: Ειρήνη Χρυσολωρά, Αποστολή Βούλα Κεχαγιά

Σκληρό παζάρι μεταξύ των τραπεζιτών και των κυβερνήσεων της ευρωζώνης βρίσκεται σε εξέλιξη, πάνω σε μια λύση που - σύμφωνα με τις τελευταίες χθεσινές πληροφορίες - θα οδηγεί σε αξιοσημείωτη ελάφρυνση του χρέους, αλλά θα συνοδεύεται από ένα αυστηρότατο πλαίσιο λιτότητας και εποπτείας για τη χώρα, ενώ θα επιβαρύνει με σημαντικές ζημιές τις τράπεζες.

Το νέο πλαίσιο στο οποίο θα υποχρεωθεί να κινηθεί η χώρα τα επόμενα χρόνια θα εξασφαλίζει μεν δραστική μείωση των δαπανών για τόκους και χρεολύσια και ένα νέο πακέτο βοήθειας της τρόικας για την εξόφλησή τους, αλλά θα επιβάλει ταυτόχρονα:

1. Αυστηρή λιτότητα, ώστε οι δαπάνες να μην ξεπερνούν τα έσοδα του κράτους.

2. Στενή επιτήρηση από την τρόικα και κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία θα αποκτήσει μόνιμη παρουσία στην Αθήνα.

3. Ενα δραστικό πλαίσιο προώθησης των ιδιωτικοποιήσεων με ταχύτερους από τους σημερινούς ρυθμούς για να πληρωθούν οι δανειστές.

Τα νέα αυτά δεδομένα προκαλούν ανησυχία, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εκληφθούν από πολλούς ως παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας, προκαλώντας πολιτική και κοινωνική έκρηξη.

Ωστόσο, αυτό είναι το τίμημα που απαιτούν οι πιστωτές μιας χώρας όπως η Ελλάδα, που αδυνατεί να εξυπηρετήσει μόνη της τις υποχρεώσεις της. Οπως είπε χαρακτηριστικά χθες ο απερχόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ, «η χορήγηση βοήθειας με αυστηρές προϋποθέσεις στα κράτη-μέλη που δεν έχουν πλέον πρόσβαση στην αγορά είναι δικαιολογημένη».

Μάλιστα, ο ίδιος πρόσθεσε πως όταν ένα κράτος συνεχίζει να μην πετυχαίνει τους στόχους του προγράμματος μεταρρύθμισης που απαιτούνται σε αντάλλαγμα για τη διεθνή βοήθεια, «οι Αρχές της ζώνης του ευρώ θα αναλάβουν έναν ρόλο πιο σημαντικό και πιο εξουσιαστικό στη διαμόρφωση των οικονομικών πολιτικών του».

Σημειώνεται ότι σήμερα και αύριο επισκέπτεται την Αθήνα ο επικεφαλής της Ομάδας Δράσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης Χορστ Ράιχενμπαχ, προκειμένου να συναντηθεί με υπουργούς και εκπροσώπους φορέων και οργανισμών. Ο κ. Ράιχενμπαχ φέρεται να είναι αυτός που θα αναλάβει και τον ρόλο του επιτηρητή της Ελλάδας.

Πάντως, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Αμαντέου Αλταφάζ που ρωτήθηκε σχετικά χθες είπε ότι η Συνθήκη της ΕΕ δεν παρέχει ανάλογες δυνατότητες και η Κομισιόν δεν επιθυμεί να θέσει την Ελλάδα υπό κηδεμονία.

Οι λεπτομέρειες. Η προωθούμενη - κυρίως από τη Γερμανία, αλλά με την υποστήριξη πλέον και της Γαλλίας, σύμφωνα με πληροφορίες - πρόταση προβλέπει κούρεμα των ελληνικών ομολόγων της τάξης του 50%, το οποίο, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, θα επιβληθεί σε ομόλογα 206 δισ. ευρώ, οδηγώντας σε μείωση του χρέους κατά 103 δισ. ευρώ. Τα 103 δισ. αντιπροσωπεύουν 45% του ΑΕΠ. Συνολικά το χρέος είναι 166% του ΑΕΠ. Ωστόσο, ένα μέρος αυτής της ωφέλειας πιθανότατα θα εξανεμισθεί, καθώς η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να συνάψει νέα δάνεια για να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Το κούρεμα θα επιβληθεί στο σύνολο του χρέους, το οποίο λήγει ως το 2035 και όχι ως το 2020, όπως προβλεπόταν στο προηγούμενο σχέδιο. Τραπεζικές πηγές αναγνώριζαν χθες ότι η ρύθμιση αυτή θα φέρει ανακούφιση στη χώρα, υπό την έννοια ότι θα απαλλαγεί από σημαντικές πληρωμές τόκων και χρεολυσίων, αλλά συμπλήρωναν ότι το κατά πόσον το χρέος θα καταστεί βιώσιμο θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η επαναφορά σε τροχιά ανάπτυξης.

Τα δεδομένα της υπό διαπραγμάτευση λύσης συζήτησαν χθες σε τηλεδιάσκεψη ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος και ο αναπληρωτής υπουργός Φίλιππος Σαχινίδης, από τις Βρυξέλλες όπου βρίσκονται, με το προεδρείο της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κοινός στόχος των δύο πλευρών είναι η λύση που θα επιτευχθεί να έχει τον χαρακτήρα της εθελοντικής και να μη χαρακτηρισθεί πιστωτικό γεγονός, το οποίο θα ενεργοποιούσε τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS), προκαλώντας βαριές απώλειες στις τράπεζες.

Βεβαίως, οι τράπεζες επιδιώκουν και το μικρότερο δυνατό ποσοστό κουρέματος.

Χαρακτηριστικό της μάχης που δίνεται ως την τελευταία στιγμή είναι η ανακοίνωση την οποία εξέδωσε χθες ο διευθύνων σύμβουλος του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF) Τσαρλς Νταλλάρα, ότι «υπάρχουν όρια» στο επίπεδο του κουρέματος που μπορούν να αποδεχθούν εθελοντικά οι τράπεζες. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «μια προσέγγιση που δεν θα βασιζόταν στη συνεργασία και θα αφορούσε μονομερείς ενέργειες θα ισοδυναμούσε με χρεοκοπία, γεγονός που θα απομόνωνε την ελληνική οικονομία από τις διεθνείς αγορές επί πολλά χρόνια».

ΤΑ CDS. Σημειώνεται ότι το αν είναι ή όχι πιστωτικό γεγονός ένα κούρεμα το αποφασίζει η Διεθνής Ενωση Συμφωνιών Ανταλλαγής και Παραγώγων (ISDA), μια ένωση τραπεζών, χρηματοοικονομικών οίκων, δικηγορικών εταιρειών κ.ά. από 56 χώρες. Μόνο με δική της απόφαση μπορούν να ενεργοποιηθούν τα CDS.

ΤΑ ΝΕΑ