Υπόκλιση στους ΗΡΩΕΣ του 1821 16η Συνέχεια Γιάννης Γούναρης

Από τους Ήρωες του 1821 είχαμεν διδαχθεί αρκετούς στα παιδικά και Γυμνασιακά χρόνια. Τότε που η Ιστορία ήταν το βάθρον υπερηφανείας των Ελλήνων.

 Με την πάροδον του χρόνου ατόνισε αυτό το κορυφαίον συναίσθημα. Στα Σχολεία γίνεται πλημμελής έως  μηδενική παρουσία των Ηρώων του 1821 και δη των κορυφαίων πολεμικών δραστηριοτήτων αυτών. Γι’ αυτό είναι άγνωστοι στην σημερινήν νεολαίαν. Και εάν οι δράσαντες ως ηγέτες και πρωτεργάτες είναι «άγνωστοι», πόσον μάλλον οι λάθε προσφέροντες για τον Ιερόν Αγώνα. Ένας  εξ αυτών και ο Γιάννης Γούναρης. Πόσοι τον γνωρίζουν;;

Οι τούρκοι Βρυώνης και  Κιουταχής είχαν βάλει στόχον να κατακτήσουν το Μεσολόγγι που ήταν σημαντικόν κέντρον για την υποστήριξη του Αγώνα,  βάση στρατιωτική, έδρα  της Γερουσίας και  καταφυγής αμάχων.  Στρατοπέδευσαν  στο Μεσολόγγι και καθημερινώς έριχναν κανονιές ώστε να εξαναγκάσουν τους πάντες σε προσκύνηση! Από Ελληνικής πλευράς έφτασαν στο Μεσολόγγι σημαντικοί οπλαρχηγοί από Πελοπόννησον, Μάνην, Στερεάν Ελλάδα, Σούλι. Στην πόλη έφθασαν και τρόφιμα και το ηθικόν όλων ήταν υψηλόν. Αντιθέτως στους τουρκαλβανούς λόγω και του χειμώνος άρχισαν λιποταξίες. Σκέφτηκαν τότε να επιτεθούν ύπουλα και συγκεκριμένως την νύκτα της 25^ης Δεκεμβρίου όπου όλοι θα ήταν στις  εκκλησίες και το φρούριον θα ήταν αφύλακτον.

Ο Βρυώνης είχε στενόν και έμπιστον συνεργάτην του στο κυνήγι τον Έλληνα από τα Ιωάννινα Γεώργιον Ζούκαν, γνωστόν  μόνον ως Γιάννην Γούναρην. Ήταν  άριστος κυνηγός,  γνώριζε δε καλά την γλώσσαν των τούρκων πασάδων και σε κάποια συζήτηση άκουσε το σχέδιόν τους. Ήταν και  εύστοχος σκοπευτής στα θαλασσοπούλια. Παραμονές των Χριστουγέννων πήγε στην ακροθαλασσιάν δήθεν  για να κυνηγήσει.

Ο Σπυρίδων Τρικούπης στην Ιστορίαν του περιγράφει την αποκάλυψη του μυστικού παραστατικώς ως εξής!

n  Την εσπέραν της παραμονής των Χριστουγέννων παρέπλεε την άσπρην Αλυκήν μονόξυλον φέρον από Ανατολικού εις Μεσολόγγι τον γραμματέα του Μακρή.  Ο γραμματεύς ιδών επί της ξηράς άνθρωπον σείοντα μανδύλιον επλησίασε . «Εγώ», είπεν ο άνθρωπος,  «είμαι Χριστιανός και πρόθυμος να πάθω δια την αγάπην του Κυρίου μου.  Μη απορίσεις και μη δυσπιστήσεις εις όσα ακούσεις, αν με  βλέπεις συνοδεύοντα τους εχθρούς του Κυρίου μου. Η γυνή μου και τα τέκνα μου είναι υπό την εξουσίαν των και τούτο αρκεί να με δικαιολογήσει ενώπιόν σου. Ο Θεός των Χριστιανών ηθέλησε να μάθω όσα οι εχθροί μελετούν  κατά του λαού του και περιφέρομαι από πρωίας ως κυνηγός εις σωτηρίαν των ομοπίστων μου. τρέξε εις την πόλιν και ειπέ ότι  οι εχθροί σκοπόν έχουν να εφορμήσωσιν αύριον τα χαράγματα». Ταύτα είπεν ο άγνωστος άνθρωπος, ύψωσε τας χείρας του  εις τον  ουρανόν, εδάκρυσε και έγινεν άφαντος.

Δημήτρης Μακρής, οπλαρχηγός του Μεσολογγίου στον γραμματέα του οποίου έγινε η αποκάλυψη. Ο άγνωστος έγινε πιστευτός. Απεφασίσθη οι πολεμιστές να βρεθούν  σε  όλον το μήκος του τείχους  με τους οπλαρχηγούς τους, ως και κάθε δυνάμενος, Με εντολήν του Αρχιεπισκόπου δεν άνοιξαν το πρωί οι Εκκλησίες όπως γίνεται κάθε χρόνον και όπως ανέμεναν οι εχθροί οι οποίοι δεν αντελήφθησαν τίποτε και με δύο κανονιές εδωσαν το σύνθημα της επιθέσεως μίαν ώραν πριν ξημερώσει. Πρώτοι όρμησαν 800  τειχοβάτες αλβανοί, οι οποίοι ως αναφέρει ο Τρικούπης τ.2^ος σελ.352,  «παρεφεύδρευαν εν ταις παραφυομέναις βουρλιαίς   βαστώντες γυμνόν ξίφος και αναμένοντες αφανείς και σιωπηλοί την ωρισμένην ώραν, μηδόλως υποπτευόντων των υπερασπιστών του οχυρώματος, ότι οι εχθροί υποδιενυκτέρευαν». Με το άκουσμα του συνθήματος, έβαλαν σκάλαν και επιχείρησαν να ανέβουν το τείχος.  Όμως οι δυνάμεις του Δεληγιαννη, του Μακρή και του Γρίβα που υπερήσπιζαν το σημείον, τους εθανάτωσαν. Ήταν σίγουροι, όπως είχαν σχεδιάσει οι πασάδες και τους ενημέρωσαν, ότι θα βρεθούν σε αφύλακτον τείχος! Οι πασάδες διέταξαν και νέαν επίθεση. Τα αποτελέσματα τα ίδια! Και οι  επόμενες απέτυχαν. Οι τουρκαλβανοί υπεχώρησαν με μεγάλες απώλειες μετά από τρεις ώρες μάχην. Νεκροί το διάστημα αυτό  500 τούρκοι και 4 Έλληνες!!  Οι νικητές πήραν 14 πυροβόλα, όλον το οπλοστάσιον, τις σκηνές των πασάδων. Έκαμαν δε επιδρομή στο Μπροχώρι (Ευνηχώρι) και τον Γαλατάν που υπήρχαν αποθήκες  των τούρκων και πήραν άφθονα πυρομαχικά,  τρόφιμα και άλλα εφόδια που είχαν εγκαταλείψει!! καθώς και υγειονομικόν υλικόν γιατί εκεί είχαν το νοσοκομείον τους.

Στην πόλη αντί για Χριστούγεννα είχαν Ανάσταση οι Μεσολογγίτες!

Η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου που ξεκίνησε στις 25 Οκτωβρίου 1822 έληξε θριαμβευτικώς. Οι συμφορές των εχθρών απροσδιόριστες. Την 31ην Δεκεμβρίου αναχώρησαν οριστικώς, αλλά οι Έλληνες δεν τους άφησαν ησύχους. Από συλληφθέντα τούρκον έμαθαν ότι βαδίζουν προς  Βραχώρι (Αγρίνιον), από διαφορετικές κατευθύνσεις έκαστος πασάς. Ο Μπότσαρης  επρότεινεν  να τους αποκλείσουν στο Βραχώρι, όπου δεν θα έχουν τροφές και θα παραδοθούν.  Η πρόταση έγινε δεκτή. Οι εχθροί όπως αναφέρει ο Τρικούπης (ενθ.αν. 354)        «επανήλθαν όλοι εις το Βραχώρι, όπου έμειναν ικανάς ημέρας, άστεγοι, ασκήνωτοι εν μέσω ερειπίων, τρώγοντες τους ίππους των». Μέσα  σ’ αυτήν την οικτράν κατάσταση 3.000 διέφυγαν και θέλησαν να κατευθυνθούν προς τα Άγραφα. Ο Καραϊσκάκης όμως τους έκλεισε την δίοδον στον Άγιον Βλάσσην και τους απώθησε στο Βραχώρι. Στις αποθετικές μάχες εφονεύθησαν 200 τουρκαλβανοί και 20 Έλληνες.

Εν μέσω τόσων δεινών και αμηχανίας οι τούρκοι αναγκάσθησαν να αναχωρήσουν την 28^ην Ιανουαρίου 1823 από  το Βραχώρι και ερρίφθησαν στον ποταμόν κατά την πλευράν της Λεπενούς. Αλλά  ο πυθμήν ήτο τόσον λασπώδης και η  ορμή του ρεύματος σφοδρή. Ώστε, κατά την έκφραση του Τρικούπη «η ποταμοπορία εφαίνετο αδύνατος»!  Εξαίφνης μερικοί Έλληνες πυροβολήσαντες  κατεθορύβησαν τους εχθρούς οι οποίοι ενόμισαν ότι στην όχθην ήσαν Ελληνικά στρατεύματα. Πράγματι είχαν έλθει αλλά από διαφωνίαν των αρχηγών, έμειναν αδρανή!! Αν εκινούντο όπως έπρεπε, ο όλεθρος των εχθρών  θα ήταν αναπόφευκτος!!!

Την πολιορκίαν του Μεσολογγίου την έσωσεν ένα και μόνον άτομον. Ο Γεώργιος Γούναρης, ο οποίος επίστευσε στην Πατρίδα κι ήθελε να μείνει αφανής. Δεν διεκδικούσε πρωτεία, όπως οι οπλαρχηγοί,  οι οποίοι ουσιαστικώς δεν ανεγνώριζαν πρωτεία σε άλλον και έφεραν την Αγωνιζομένην Ελλάδα σε εμφυλίους πολέμους και διχόνοιες εν μέσω Επαναστάσεως!

Η τύχη του Γούναρη

Μετά την αποκάλυψη του σωτηρίου για το Μεσολόγγι μυστικού, ο ομέρ Βρυώνης ανεκάλυψε τον αίτιον επεχείρησε να τον συλλάβει αλλά δεν τον εύρισκε. Για λόγους ασφαλείας είχε δέσμιαν την γυναίκα του και τα παιδιά του στην Άρταν. Αμέσως έδωσε εντολήν  μετά επιμόνου απαιτήσεως των συνεκστρατευσάντων να θανατωθούν!!!! όπερ και εγένετο!!

Όταν έμαθε το φρικτόν συμβάν ο Γούναρης, απεφάσισενα γίνει μοναχός. Με συνεχείς ελεημοσύνες των Χριστιανών ανακαίνισε  εγκαταλελειμμένην εκκλησίαν Θεοτόκου της  Ελεούσης επί του άξονος Μεσολογγίου- Αγρινίου στην θέση Κλεισούραν. Έδιδε νερόν στους διαβάτες, οίτινες του δώριζαν μικρά δωρήματα και δι αυτών επορίζετο τα προς το ζήν. Εδώ ετελείωσε τας ημέρας του.

22 Ιουνίου 2021

Μιχαήλ Στρατουδάκης.