Εκδήλωση του Τομέα Πράσινων Πολιτικών και Οικολογίας της ΔΗΜΑΡ για το κέντρο της Αθήνας

Το Σάββατο 3.3.12 πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα του ΕΒΕΑ  εκδήλωση του τομέα Πράσινων Πολιτικών και Οικολογίας της ΔΗΜΑΡ με θέμα «Η κρίση στο κέντρο της πόλης ως πρόκληση και ευκαιρία για ολοκληρωμένες πολιτικές». Η εκδήλωση αποσκοπούσε να αναδείξει ότι τα προβλήματα του κέντρου της πόλης είναι σύνθετα και πρέπει να αντιμετωπιστούν ολοκληρωμένα, όπως υποδεικνύεται από πλήθος ευρωπαϊκών χωρικών πολιτικών, και όχι αποσπασματικά, όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα.

Αυτό απαιτεί πάνω από όλα να καλλιεργήσουμε τις συγκλίσεις γύρω από κοινούς στόχους, με συστηματική διεπιστημονική συνεργασία αλλά και συνέργεια των πολιτικών (αναπτυξιακών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών ή πολεοδομικών) εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους διακυβέρνησης, δηλαδή αυξημένο συντονισμό μεταξύ κράτους, περιφέρειας και δήμου, συνεργασία της Αυτοδιοίκησης με την κοινωνία των πολιτών καθώς και συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα στη χρηματοδότηση των προγραμμάτων.   

Στην εκδήλωση έγιναν οι ακόλουθες παρεμβάσεις:

·       Ο Δήμαρχος Αθηναίων Γ. Καμίνης παρουσίασε το «Πρόγραμμα δράσης για την αναζωογόνηση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας», που εκπονήθηκε από ερευνητική ομάδα πολεοδόμων του Παν. Θεσσαλίας,  και αναφέρθηκε εν γένει στις προσπάθειες που κάνει ο Δήμος, αφενός να νοικοκυρέψει τα του οίκου του και να προχωρήσει σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης για τη προσέλκυση κατοίκων και επιχειρήσεων (παρέχοντας κοινωνικές υποδομές και ασφάλεια αντιστοίχως)  στο κέντρο, αφετέρου να αποκτήσει οικονομικούς πόρους από ευρωπαϊκά κυρίως κονδύλια, ώστε να απλωθεί σε ευρύτερα πεδία δράσεων.

·       Ο Γ. Πολύζος Αρχιτέκτων Πολεοδόμος, καθηγητής ΕΜΠ και Πρόεδρος του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας, παρουσίασε τις αρχές του νέου ΡΣΑ που σχετίζονται με την αναζωογόνηση του κέντρου, όπως η αρχή της «συμπαγούς πόλης» και περιορισμού των επεκτάσεων, έφερε το παράδειγμα της προγραμματιζόμενης ανάπτυξης στο Ελληνικό, η οποία ως εκ του μεγέθους της λειτουργεί ανταγωνιστικά με το κέντρο, και τέλος εξέφρασε την λύπη του διότι επικρατεί η άποψη του «μη σχεδιασμού» σε περίοδο κρίσης, όπως αποδεικνύεται από την απόφαση μη θεσμοθέτησης του νέου ΡΣΑ/2011.

·       Ο Θωμάς Μαλούτας Γεωγράφος, διευθυντής  Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, έδωσε την κοινωνική διάσταση της κρίσης του κέντρου, που σχετίζεται με την απομάκρυνση των κατοίκων και την προαστιοποίηση, διευκρινίζοντας ότι η συγκέντρωση αποκλεισμένων ομάδων στο κέντρο της πόλης (όπως άστεγοι, εξαρτημένα άτομα) είναι φαινόμενα/ επιπτώσεις της εγκατάλειψης και όχι η αιτία αυτής.   Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις χωρικές ανισότητες που είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμες σε περιόδους υποχώρησης του κράτους πρόνοιας και των κοινωνικών δομών στήριξης των αδυνάτων, υπενθύμισε δε το αίτημα για «δικαίωμα στην πόλη», και τόνισε την ανάγκη οικοδόμησης ενός «νέου κράτους πρόνοιας», βασισμένου σε νέες δομές κοινωνικής αλληλεγγύης.   

·       Ο Π. Σκάγιαννης Πολεοδόμος Χωροτάκτης, Καθηγητής Παν Θεσσαλίας, μέλος του Τομέα Πράσινων Πολιτικών και Οικολογίας της ΔΗΜΑΡ, μίλησε για την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, για τον ρόλο που θα μπορούσαν να έχουν για το ξεπέρασμα τηε κρίσης και ειδικά του Κέντρου της Αθήνας. Αναφέρθηκε στις προτάσεις των επιχειρηματικών φορέων, του ΟΡΣΑ και του Δήμου Αθηναίων, και τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης τόσο της επιχειρηματικότητας όσο και των επιχειρήσεων. Πρότεινε ένα νέο επιχειρηματικό-κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ των θεσμικών φορέων και του επιχειρηματικού κόσμου εκφράζοντας την πεποίθηση ότι με καλή διαβούλευση και βούληση όλοι οι εταίροι μπορούν να συμβάλουν στο ξεπέρασμα της κρίσης.

·       Ο Δ. Ρηγόπουλος  Δημοσιογράφος, ιδρυτικό μέλος των Ατενίστας , μίλησε για τον ρόλο του «αστικού ακτιβισμού»  στην κάλυψη των κενών που αφήνει η κρατική ή δημοτική αδυναμία αντιμετώπισης μικρών προβλημάτων της πόλης. Ανέφερε πως Οι σκοτεινές ζώνες που όλο και απλώνονται  σαν γάγγραινα πάνω στο σώμα της πόλης δεν οφείλονται μόνο στην αναποτελεσματικότητα, την ανκανότητα των κρατικών μηχανισμών ή στην κρίση. ...Μια σειρά από αραχνιασμένα ταμπού της Μεταπολίτευσης κάνουν τη ζωή μας δύσκολη χωρίς κανέναν απολύτως λόγο...

·       Ο Φ.  Γεωργελές  Δημοσιογράφος, εκδότης-διευθυντής  του Athens Voice, μίλησε για τις ματαιωμένες προσδοκίες του, όταν το 2003 πρόβλεπε πως η Αθήνα θα  εξελισσόταν σε μια σύγχρονη μεγαλούπολη σημείο αναφοράς και προορισμό πολλών επισκεπτών απ όλο τον κόσμο. Ανέφερε τα αποθαρρυντικά μηνύματα που λαμβάνει  από  τον κόσμο που κινείται στην πόλη είτε είναι  επιχειρηματίας, επισκέπτης, ή κάτοικός της Έκλεισε λέγοντας πως η  πόλη δεν ανήκει στη βία και την ανομία, αλλά στην οργανωμένη κοινωνία. .

·       Τη συνάντηση προλόγισε ο Στ Λιβαδάς υπεύθυνος του τομέα Οικολογίας και Πράσινων Πολιτικών της ΔΗΜΑΡ. Ανέφερε πως τα αίτια της κακοδαιμονίας της Αθήνας ανάγονται στο μεταπολεμικό μοντέλο ανάπτυξης που επικράτησε στη χώρα και σημάδεψε, κατά κύριο λόγο τούτη την  πόλη....Κοινή συνισταμένη του μεταπολιτευτικού ονείρου υπήρξε η αποδόμηση της κοινωνικής συνοχής. Το συλλογικό όνειρο, υποκαταστάθηκε από το ατομικό , το δημόσιο συμφέρον από το ατομικό, ή το συντεχνιακό συμφέρον.

·       Την εκδήλωση συντόνισε η Μ. Ευαγγελίδου Πολεοδόμος Χωροτάκτης.

·         Έγιναν παρεμβάσεις από περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους, διαφόρους φορείς, κινήσεις πολιτών και συλλογικότητες που έχουν δράση ή θέσεις για το κέντρο της πόλης, (όπως το δίκτυο αρχιτεκτόνων Sarcha,  το δίκτυο συλλόγων και κινήσεων για την προστασία του Iστορικού Kέντρου,  ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων κά) καθώς και από απλούς πολίτες κατοίκους της πόλης, (έλληνες και μετανάστες όπως ο δημοσιογράφος Niko Ago), ενώ οι ομιλητές στην δευτερολογία τους απάντησαν στις ερωτήσεις και παρεμβάσεις των συμμετεχόντων (ιδιαίτερα ο Δήμαρχος) .

·       Μια πρώτη διαπίστωση είναι ότι οι πολίτες στην Αθήνα έχουν ανάγκη από ευκαιρίες συνεργασίας με την δημοτική αρχή, υπάρχουν προτάσεις και διάθεση δουλειάς για την υλοποίησή τους και ότι τα κόμματα που υποστηρίζουν τη σημερινή  διακυβέρνηση –όπως η ΔΗΜΑΡ- θα μπορούσαν να παίξουν ένα θετικό ρόλο σ΄ αυτή την κατεύθυνση.