ΓΙΑΤΙ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ;

Του Στράτου Μεϊντανόπουλου από τις Βρυξέλλες

Έξι ώρες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις, ο απολογισμός των θυμάτων δεν ήταν ακόμα γνωστός. Και, ως είθισται, ο καθένας θα ερμηνεύσει το συμβάν με τρόπο που πολιτικά τον συμφέρει. Έτσι, για τον τουρκικό φιλοκυβερνητικό Τύπο, “η επίθεση έγινε σε μια χώρα που άνοιξε τις αγκάλες της στο PKK”. Για τον Ισραηλινό υπουργό Επιστημών, “πολλοί στην Ευρώπη προτιμούσαν να ασχολούνται με το πώς θα καταδικάσουν και θα μποϊκοτάρουν το Ισραήλ, την ώρα που κάτω από τη μύτη τους δρούσαν χιλιάδες ισλαμιστές”. Άλλοι θα αποδώσουν τη σφαγή αποκλειστικά στον θρησκευτικό φανατισμό, καταδικάζοντας συλλήβδην τη θρησκευτικότητα και υποβαθμίζοντας τον ρόλο του δυτικού στρατοπέδου στη Συρία. Άλλοι, τέλος, θεωρούν ότι το Ισλάμ και οι ακραίες εκδοχές του είναι εκτός θέματος.

Ωστόσο, δεν χρειάζεται κανείς τη βοήθεια ιδεολογικών παρωπίδων για να δει τι συμβαίνει: Η χώρα που για καιρό παρέμενε εκτός τυφλών τρομοκρατικών επιθέσεων, καλλιεργώντας μάλιστα την αίσθηση ότι εσκεμμένα δεν αποτελεί στόχο, είναι πλέον ευάλωτη. “Γιατί στις Βρυξέλλες;” Η απάντηση είναι μάλλον απλή και σχετίζεται, μεταξύ άλλων, και με πρόσφατες εξελίξεις.

Λόγοι που συνδέονται με πρόσφατες εξελίξεις:

– Συμμετοχή του Βελγίου στις επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή. Το 2014-15, επί εννέα μήνες, το Βέλγιο συμμετείχε με F16 σε επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ, πρόκειται δε, εντός του 2016, να συμβάλει στον βομβαρδισμό θέσεων του ΙΚ στη Συρία. Συνεπώς, η χώρα συμμετέχει πλέον με στρατιωτικά μέσα στον πόλεμο κατά του ΙΚ και το ΙΚ την θεωρεί εξίσου εχθρό, όπως π.χ. τη Γαλλία.

– Σύλληψη, προ ημερών, του τρομοκράτη Αμπντεσλάμ, ο οποίος είχε συμμετοχή στις επιθέσεις στο Παρίσι. Οι βελγικές αρχές πιθανολογούσαν χτύπημα των ισλαμιστών ως εκδίκηση για αυτή τη σύλληψη. Μάλιστα είχε ασκηθεί κριτική για την ευρεία δημοσιότητα που έλαβε το συμβάν αυτό, λειτουργώντας έτσι ως κόκκινο πανί για τους τζιχαντιστές.

Επιχειρησιακός λόγος:

Οι Βρυξέλλες είναι διεθνής πόλη, έδρα του ΝΑΤΟ και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Ένα χτύπημα σε μια τέτοια πόλη έχει αυξημένο συμβολικό χαρακτήρα: οι επιθέσεις έγιναν στο διεθνές αεροδρόμιο και σε σταθμούς μετρό κοντά στο ευρωπαϊκό κέντρο των Βρυξελλών.

Το Βέλγιο παράγει περισσότερους τρομοκράτες από ό,τι μπορεί να καταναλώσει.

Ήδη, από τις επιθέσεις στο Παρίσι, είχε γίνει γνωστός ο ρόλος της γειτονιάς Μολενμπέικ των Βρυξελλών, ως φυτωρίου τζιχαντιστών. Λιγότερο γνωστή είναι η ανοχή που ιστορικά έχει δείξει το βελγικό κράτος απέναντι στην εξάπλωση του ισλαμισμού. Η ιστορία ξεκινά το 1969, όταν το Βέλγιο παραχωρεί στη Σαουδική Αραβία έναν χώρο στο κέντρο της πόλης για να στεγάσει το Ισλαμικό και Πολιτιστικό Κέντρο Βελγίου. Το εν λόγω κέντρο θα αποτελέσει έδρα της Παγκόσμια Ισλαμικής Λίγκας, μιας διεθνούς οργάνωσης προσηλυτισμού. (Έχει υπολογιστεί ότι η Σαουδική Αραβία έχει δαπανήσει 70 δισεκατομμύρια δολάρια, από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα, για τη διάδοση της ακραίας εκδοχής του Ισλάμ). Το αντάλλαγμα για τους Βέλγους ήταν συμβόλαια με τους Σαουδάραβες.

Εκ των υστέρων φαίνεται ότι το Κέντρο αυτό διέδωσε τον ισλαμισμό σε βαθμό που εμπόδιζε την ενσωμάτωση των μουσουλμάνων στη βελγική κοινωνία. Έτσι, το 1990, οι αρχές του Βελγίου του αφαίρεσαν την ιδιότητα του επίσημου συνομιλητή με το κράτος αλλά και τον ρόλο του στην επιλογή καθηγητών θρησκευτικών στα σχολεία.

Πέρα από τη σαουδαραβική επιρροή, από την αρχή της δεκαετίας αυτής, έχουν ξεπηδήσει στο Βέλγιο διάφορες ισλαμιστικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στις γειτονιές ή στο διαδίκτυο. Δεν είναι περίεργο, συνεπώς, που το Βέλγιο στέλνει στη Συρία τους περισσότερους τζιχαντιστές από κάθε άλλο ευρωπαϊκό κράτος – αναλογικά με τον πληθυσμό του. Ένα πλεόνασμα παραγωγής πρέπει κάπου να διατεθεί, σκέπτομαι, την ώρα που συνειδητοποιώ ότι έχω αρχίσει να συνηθίζω τις σειρήνες και τα ελικόπτερα που υπερίπτανται.