8. Οι νόμοι του ρυθμού στον τομέα της ψυχής και του πνεύματος
Βερολίνο, 7 Μαρτίου 1911
Τα τέσσερα Ευαγγέλια ως βοήθεια για μια βαθύτερη κατανόηση της Ώθησης του Χριστού. Οι νόμοι του ρυθμού στις ψυχικές διαδικασίες. Η μη κατανόηση της Ώθησης του Χριστού από το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας. Η ομολογία του Πέτρου. Η μεταφορά του περιεχομένου των Μυστηρίων στην ιστορία της ανθρωπότητας από τον Χριστό. Η σχέση των τεσσάρων Ευαγγελίων με τέσσερις διαφορετικές εποχές. Η αρμονία των σφαιρών και οι μυϊκές κινήσεις. Η αναγκαιότητα της Πνευματικής Επιστήμης για την εποχή μας.
Όταν μελετάμε τα Ευαγγέλια υπό το πρίσμα της Πνευματικής Επιστήμης, βρίσκουμε περιγραφές σημαντικών, συγκλονιστικών εμπειριών. Και μόνο όταν η Πνευματική Επιστήμη θα έχει μελετηθεί πολύ πιο ευρέως από ό,τι σήμερα, οι άνθρωποι θα είναι σε θέση να σχηματίσουν μια επαρκή ιδέα για το τι έχει εγχυθεί σε αυτά τα Ευαγγέλια από τις πνευματικές εμπειρίες που βίωσαν οι συγγραφείς τους. Τότε θα συνειδητοποιήσουν ότι πολλά πράγματα γίνονται εμφανή μόνο όταν μελετηθούν παράλληλα οι περιγραφές που δίνονται στα τέσσερα Ευαγγέλια.
Θα ήθελα πρώτα να επισημάνω το γεγονός ότι στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, πριν από την περιγραφή της Ώθησης του Χριστού βλέπουμε μια αναφορά στην παιδική ηλικία και μια καταγραφή των γενεών του εβραϊκού λαού από τον πρώτο πρόγονο και μετά. Σε αυτό το Ευαγγέλιο, η περιγραφή της Ώθησης του Χριστού μάς μεταφέρει στην αρχή του εβραϊκού λαού, από τον οποίο γεννήθηκε ο φορέας του Όντος του Χριστού. Στο Ευαγγέλιο του Μάρκου συναντάμε την Ώθηση του Χριστού στην αρχή. Ολόκληρη η ιστορία της παιδικής ηλικίας παραλείπεται. Μας λέγεται απλώς ότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ήταν ο πρόδρομος της Ώθησης του Χριστού και το Ευαγγέλιο ξεκινά αμέσως με την περιγραφή της Βάπτισης από τον Ιωάννη στον Ιορδάνη. Από το Ευαγγέλιο του Λουκά έχουμε μια διαφορετική ιστορία της παιδικής ηλικίας, η οποία ανατρέχει στην καταγωγή του Ιησού του Ναζωραίου πολύ πιο πίσω, στην αρχή της ανθρωπότητας στη Γη, για να το πούμε έτσι. Η καταγωγή ανατρέχει στον Αδάμ ο οποίος, όπως λέγεται, ήταν του Θεού. Αυτό δείχνει σαφώς ότι η ανθρώπινη φύση του Ιησού του Ναζωραίου πρέπει να αναχθεί στην εποχή που ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από θεϊκά-πνευματικά όντα. Έτσι, το Ευαγγέλιο του Λουκά μάς πάει πίσω σε εκείνη την εποχή όπου ο άνθρωπος δεν πρέπει να θεωρείται ως ένα γήινο ον με σάρκα, αλλά ως ένα πνευματικό ον προερχόμενο από τον κόλπο της θεϊκής πνευματικότητας. Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, και πάλι χωρίς καμία αναφορά στην παιδική ηλικία ή στο πεπρωμένο του Ιησού του Ναζωραίου, οδηγούμαστε αμέσως και με έναν πολύ βαθύ τρόπο στον Ίδιο τον Χριστό.
Εμείς, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης της Πνευματικής Επιστήμης, ακολουθήσαμε μια συγκεκριμένη πορεία στη μελέτη των Ευαγγελίων. Ξεκινήσαμε με το Ευαγγέλιο που αποκαλύπτει την υψηλότερη εικόνα της πνευματικότητας του Χριστού, το Ευαγγέλιο του Ιωάννη. Στη συνέχεια μελετήσαμε το Ευαγγέλιο του Λουκά προκειμένου να κατανοήσουμε πώς αποκαλύπτεται η υψηλότερη πνευματικότητα στην ανθρώπινη φύση, όταν η καταγωγή του ανθρώπου ανατρέχει στην εποχή που προήλθε, ως γήινος άνθρωπος, από τη θεότητα. Η μελέτη του Ευαγγελίου του Ματθαίου μάς βοήθησε στη συνέχεια να κατανοήσουμε την Ώθηση του Χριστού ως προερχόμενη από τον αρχαίο εβραϊκό λαό. Το Ευαγγέλιο του Μάρκου το αφήσαμε, κατά κάποιον τρόπο, για το τέλος. Για να κατανοήσουμε τον λόγο για αυτό, πολλά θέματα που αναφέρθηκαν πρόσφατα πρέπει να συνδεθούν τόσο με γεγονότα που μας είναι ήδη γνωστά όσο και με άλλα που είναι νέα. Για αυτό και στην τελευταία διάλεξη ανέφερα κάποια πράγματα για πτυχές της ανθρώπινης ζωής σε σχέση με τα διάφορα μέλη της ανθρώπινης ύπαρξης. Σήμερα θα μιλήσω με παρόμοιο τρόπο, ως ένα είδος εισαγωγής σε ορισμένες πτυχές της εξέλιξης του ανθρώπου. Διότι θα γίνεται όλο και πιο απαραίτητο να αναγνωρίζουμε τις συνθήκες από τις οποίες εξαρτάται η ανθρώπινη εξέλιξη· μάλιστα όχι μόνο να τις αναγνωρίζουμε, αλλά και να τις λαμβάνουμε υπόψη.
Όσο προχωράμε προς το μέλλον, ο άνθρωπος θα γίνεται όλο και πιο ανεξάρτητος, όλο και πιο ατομικιστής. Η πίστη στις εξωτερικές αρχές θα αντικαθίσταται όλο και περισσότερο από την πίστη στην αρχή της ίδιας της ψυχής του ανθρώπου. Αυτή είναι μια αναγκαία τάση της εξέλιξης. Ωστόσο, για να φέρει σωτηρία και ευλογία, ο άνθρωπος πρέπει να έχει γνώση του ίδιου του εαυτού του, και δεν μπορούμε να πούμε ότι η ανθρωπότητα γενικά έχει προχωρήσει πολύ σε αυτό το θέμα.
Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της σημερινής εποχής; Δεν υπάρχει έλλειψη ιδανικών και προγραμμάτων για το καλό της ανθρωπότητας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάθε άτομο εμφανίζεται ως ένας μικρός μεσσίας και είναι πρόθυμο να δημιουργήσει μια εικόνα της ιδανικής ανθρώπινης ευτυχίας. Πάνω απ’ όλα, δεν υπάρχει έλλειψη ενώσεων και εταιρειών που ιδρύθηκαν με σκοπό να εισαγάγουν στην κουλτούρα μας κάτι που θεωρούν απαραίτητο. Υπάρχει επίσης άφθονη πίστη σε αυτά τα προγράμματα και τα ιδανικά. Οι υποστηρικτές τους είναι τόσο πεπεισμένοι για την αξία τους, που σύντομα θα χρειαστεί να συγκληθεί ένα είδος συνόδου που θα διακηρύξει το αλάθητο των εν λόγω ατόμων. Όλα αυτά είναι πολύ χαρακτηριστικά της εποχής μας.
Η Πνευματική Επιστήμη δεν μας εμποδίζει να σκεφτόμαστε το μέλλον μας, αλλά μας υποδεικνύει ορισμένους θεμελιώδεις νόμους και συνθήκες που δεν μπορούν να αγνοηθούν ατιμώρητα, αν θέλουμε οι ωθήσεις να έχουν θετικό αποτέλεσμα. Τι πιστεύει ο σύγχρονος άνθρωπος; Ένα ιδανικό παίρνει μορφή στην ψυχή του και θεωρεί τον εαυτό του ικανό να το κάνει πραγματικότητα παντού. Δεν σκέφτεται ότι ίσως δεν έχει έρθει ακόμα η κατάλληλη στιγμή για την εκπλήρωσή του, ότι η εικόνα που έχει σχηματίσει για αυτό μπορεί να είναι μια καρικατούρα ή ότι μπορεί να ωριμάσει μόνο σε ένα περισσότερο ή λιγότερο μακρινό μέλλον. Εν ολίγοις, είναι πολύ δύσκολο για έναν άνθρωπο σήμερα να καταλάβει ότι κάθε γεγονός πρέπει να προετοιμαστεί και να συμβεί σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο που καθορίζεται από μακροκοσμικές συνθήκες. Ωστόσο, αυτό είναι ένας παγκόσμιος νόμος και ισχύει τόσο για το κάθε άτομο όσο και για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, μπορούμε να αναγνωρίσουμε αυτόν τον νόμο αν παρατηρήσουμε τη ζωή με πνευματικό τρόπο. Μπορούμε, για να το πούμε έτσι, να επικεντρωθούμε στο πιο μικρό, στο πιο προφανές, σε οτιδήποτε προκύπτει από την ίδια μας την ψυχή.
Δεν θα εκθέσω γενικές ιδέες, αλλά θα περιοριστώ σε ό,τι μπορεί να παρατηρηθεί. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος συλλαμβάνει μια ιδέα που τον γεμίζει ενθουσιασμό. Η ιδέα παίρνει συγκεκριμένη μορφή στην ψυχή του και είναι ανυπόμονος να την υλοποιήσει με κάποιον τρόπο. Η ιδέα έρχεται στον νου του και η καρδιά του τον ωθεί να δράσει. Σε αυτή την περίπτωση, ένας άνθρωπος του σήμερα θα είναι σχεδόν αδύνατον να περιμένει. Θα κάνει τα πάντα για να υλοποιήσει αυτή την ιδέα.
Ας υποθέσουμε αρχικά ότι αυτή η ιδέα είναι μικρής σημασίας, μια πληροφορία για επιστημονικά ή καλλιτεχνικά γεγονότα. Ο αποκρυφιστής, που γνωρίζει τους νόμους, δεν θα διακηρύξει αμέσως την άγνωστη ιδέα του στον κόσμο. Γνωρίζει ότι τέτοιες ιδέες ζουν, πρώτα απ’ όλα, στο αστρικό σώμα· η παρουσία ενθουσιασμού στην ψυχή αποτελεί απόδειξη αυτού, γιατί ο ενθουσιασμός είναι κατά κύριο λόγο μια δύναμη στο αστρικό σώμα. Τώρα, κατά κανόνα, θα είναι επιβλαβές αν σε αυτό το στάδιο ο άνθρωπος δεν αφήσει την ιδέα να ησυχάσει όπως είναι, αλλά τη διακηρύξει αμέσως στους συνανθρώπους του ή στον κόσμο, γιατί η ιδέα πρέπει να ακολουθήσει μια πολύ συγκεκριμένη πορεία. Πρέπει να εδραιωθεί όλο και πιο βαθιά στο αστρικό σώμα και στη συνέχεια να αποτυπωθεί σαν σφραγίδα στο αιθερικό σώμα. Αν η ιδέα δεν είναι μεγάλης σημασίας, αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει επτά ημέρες· αυτός ο χρόνος είναι απαραίτητος. Και όταν ο άνθρωπος βιάζεται με την ιδέα του, τείνει πάντα να παραβλέπει κάτι πολύ σημαντικό, δηλαδή ότι μετά από επτά ημέρες συμβαίνει μια λεπτή αλλά πολύ συγκεκριμένη εμπειρία. Αυτή την εμπειρία μπορούμε να την έχουμε αν δώσουμε την κατάλληλη προσοχή. Αλλά αν ο άνθρωπος τρέχει να προωθήσει την ιδέα του στον κόσμο, η ψυχή σίγουρα δεν θα είναι σε εγρήγορση για αυτό που συμβαίνει την έβδομη ημέρα. Στην περίπτωση μιας ιδέας μικρής σημασίας, διαπιστώνουμε πάντα ότι την έβδομη ημέρα δεν ξέρουμε πραγματικά τι να την κάνουμε και ότι ξεθωριάζει. Μπορεί να νιώθουμε άβολα, ίσως εσωτερικά ανήσυχοι και καταπιεσμένοι από κάθε είδους αμφιβολίες, αλλά παρ’ όλα αυτά βρισκόμαστε σε αρμονία με την ιδέα. Ο ενθουσιασμός έχει μετατραπεί σε ένα βαθύ αίσθημα αγάπης· η ιδέα βρίσκεται τώρα στο αιθερικό σώμα.
Για να συνεχίσει να αναπτύσσεται, η ιδέα πρέπει τώρα να καταλάβει την εξωτερική αστρική ουσία που μας περιβάλλει πάντα. Έτσι, πρέπει να περάσει από το αστρικό σώμα στο αιθερικό σώμα και από εκεί στην εξωτερική αστρικότητα. Για αυτό χρειάζονται άλλες επτά ημέρες. Και εκτός αν ο εν λόγω άνθρωπος είναι τόσο άπειρος που όταν η ιδέα αρχίζει να τον ανησυχεί θέλει να την ξεφορτωθεί, θα συνειδητοποιήσει, αν προσέξει τι συμβαίνει, ότι μετά από αυτή την περίοδο έρχεται κάτι από έξω να συναντήσει την ιδέα του. Τότε αναγνωρίζει ότι ήταν ωφέλιμο που περίμενε δεκατέσσερις ημέρες, γιατί τώρα δεν είναι μόνος με την ιδέα του. Είναι σαν να έχει εμπνευστεί από τον μακρόκοσμο, σαν κάτι να έχει διεισδύσει στην ιδέα του από τον εξωτερικό κόσμο. Τότε θα αισθανθεί για πρώτη φορά σε αρμονία με ολόκληρο τον πνευματικό κόσμο και θα συνειδητοποιήσει ότι αυτός ο κόσμος του προσφέρει κάτι όταν ο ίδιος έχει κάτι να δώσει. Ένα ορισμένο αίσθημα ικανοποίησης προκύπτει μετά από μια περίοδο περίπου δύο επί επτά ημερών.
Τώρα όμως η ιδέα πρέπει να ξανακάνει τον δρόμο της, να περάσει από την εξωτερική αστρικότητα πίσω στο αιθερικό σώμα. Έχει γίνει τότε συγκεκριμένη και ο πειρασμός να την επικοινωνήσουμε στον κόσμο είναι πολύ μεγάλος. Πρέπει να αντισταθούμε σε αυτό με όλες μας τις δυνάμεις, γιατί τώρα υπάρχει ο κίνδυνος, επειδή η ιδέα βρίσκεται ακόμα στο αιθερικό σώμα, να περάσει ψυχρή στον κόσμο. Αν περιμένουμε άλλες επτά ημέρες, η ψυχρότητα την εγκαταλείπει και γεμίζει ξανά με τη ζεστασιά του ατομικού αστρικού σώματος και αποκτά μια προσωπική ποιότητα. Αυτό που γεννήσαμε και αφήσαμε να βαπτιστεί από τους θεούς μπορεί τώρα να δοθεί στον κόσμο ως κάτι δικό μας. Κάθε ώθηση στην ψυχή πρέπει να περάσει από αυτά τα τρία τελευταία στάδια πριν ωριμάσει πλήρως. Αυτό ισχύει για ιδέες μικρής σημασίας.
Στην περίπτωση μιας ιδέας με μεγάλη σημασία, θα χρειαστούν μεγαλύτερες περίοδοι, αλλά πάντα με αυτόν τον ρυθμό των επτά προς επτά. Έτσι, οι εβδομάδες –όχι οι μήνες– και μετά τα χρόνια σχηματίζουν έναν τέτοιον ρυθμό που μπορούμε να έχουμε μια ακολουθία επτά προς επτά εβδομάδων και στη συνέχεια επτά προς επτά ετών.
Βλέπετε λοιπόν ότι αυτό που πραγματικά έχει σημασία δεν είναι, όπως πιστεύει ο σύγχρονος άνθρωπος, να έχει μια ώθηση στην ψυχή του, αλλά να είναι σε θέση να αντέξει αυτή την ώθηση με υπομονή, να την αφήσει να βαπτιστεί από το παγκόσμιο πνεύμα και να την αφήσει να ζήσει και να ωριμάσει. Θα μπορούσαν να αναφερθούν και άλλοι τέτοιοι νόμοι, καθώς η ανάπτυξη της ψυχής είναι μια διαδικασία γεμάτη τακτικούς ρυθμούς. Για παράδειγμα, σε κάποια συγκεκριμένη μέρα –και αυτές οι μέρες ποικίλλουν πολύ– μπορεί να νιώθουμε ότι έχουμε ευλογηθεί από το παγκόσμιο πνεύμα, ότι αναδύονται ιδέες μέσα μας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι καλό να μην βιαζόμαστε, γνωρίζοντας ότι μετά από δεκαεννέα ημέρες θα λάβει χώρα στην ψυχή μια διαδικασία καρποφορίας όπως αυτή που περιέγραψα. Εν ολίγοις, η ανάπτυξη της ανθρώπινης ψυχής είναι μια διαδικασία γεμάτη τακτικούς ρυθμούς. Γενικά, ο άνθρωπος έχει –ευτυχώς, θα λέγαμε– ένα υγιές ένστικτο να μην το παρακάνει σε αυτά τα πράγματα ή να τα αγνοεί εντελώς. Τα λαμβάνει υπόψη, ειδικά αν είναι κάποιος που στοχεύει στην ανάπτυξη ανώτερων ιδιοτήτων και που τους επιτρέπει να ωριμάσουν. Τα λαμβάνει υπόψη χωρίς να γνωρίζει πραγματικά τους νόμους. Θα ήταν εύκολο να δείξουμε ότι στο δημιουργικό έργο των καλλιτεχνών υπάρχουν ενδείξεις μιας ορισμένης περιοδικότητας, μιας ορισμένης ρυθμικής διαδικασίας, ενός ρυθμού ημερών, εβδομάδων, ετών κ.ο.κ.. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στη ζωή των καλλιτεχνών πρώτης τάξεως, όπως στη ζωή του Γκαίτε, για παράδειγμα· πράγματι κάτι αναδύεται στην ψυχή του Γκαίτε, ωριμάζει μόνο μετά από τέσσερα επί επτά έτη και στη συνέχεια εμφανίζεται σε διαφορετική μορφή.
Σύμφωνα με την τάση της εποχής μας, θα μπορούσε κανείς εύκολα να πει: «Ναι, αγαπητέ μου πνευματικέ ερευνητή, τέτοιοι νόμοι μπορεί κάλλιστα να υπάρχουν. Αλλά γιατί να ασχολείται κανείς με αυτούς; Ούτως ή άλλως θα τους τηρεί ενστικτωδώς.» Αυτό όμως ίσχυε στο παρελθόν, αλλά επειδή οι άνθρωποι γίνονται πιο ανεξάρτητοι, δίνοντας περισσότερη προσοχή στην ατομικότητά τους, πρέπει επίσης να μάθουν να αναπτύσσουν ένα εσωτερικό ημερολόγιο. Όπως υπάρχουν εξωτερικά ημερολόγια που έχουν σημασία για τις καθημερινές φυσικές δραστηριότητες, έτσι και στο μέλλον, καθώς η ένταση της ψυχικής ζωής του ανθρώπου αυξάνεται, θα έχει μια αίσθηση εσωτερικών εβδομάδων, μιας εσωτερικής παλίρροιας και άμπωτης της ζωής, εσωτερικών Κυριακών, γιατί η τάση της ανθρωπότητας είναι προς μια αυξανόμενη εσωτερίκευση. Καθώς προχωράμε προς το μέλλον, πολλά από αυτά που ο άνθρωπος έχει βιώσει στο παρελθόν ως αποτέλεσμα της ρυθμικής περιοδικότητας της εξωτερικής ζωής του θα βιωθούν αργότερα ως μια ανάσταση του μακροκοσμικού στοιχείου στην ψυχική ζωή. Τότε θα είναι αυτονόητο καθήκον να αποφεύγεται η πρόκληση αναταραχής και αταξίας στην εξέλιξη με τη συνεχή παραβίαση των νόμων της ψυχικής ανάπτυξης. Οι άνθρωποι θα συνειδητοποιήσουν ότι η επιθυμία να επικοινωνούν αμέσως ό,τι προκύπτει στην ψυχή τους δεν είναι παρά μια πιο λεπτή μορφή εγωισμού. Θα αρχίσουν να αισθάνονται το πνεύμα να εργάζεται στην ψυχή, όχι αφηρημένα, όπως σήμερα, αλλά σύμφωνα με νόμους. Και όταν τους έρχεται κάποια ιδέα, όταν επιθυμούν να επικοινωνήσουν κάποια εσωτερική εμπειρία σε άλλους, δεν θα ορμούν σαν μανιασμένοι ταύροι, αλλά θα ακούν τι λέει η πλήρης πνεύματος φύση εντός τους.
Τι θα σημαίνει για τους ανθρώπους το γεγονός ότι θα αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο την πνευματικότητα που λειτουργεί στον κόσμο σύμφωνα με νόμους και από την οποία θα πρέπει να εμπνέονται; Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων σήμερα δεν έχει ακόμα καμία αίσθηση για τέτοια πράγματα. Δεν πιστεύουν ότι πνευματικά όντα θα καταλάβουν την ψυχή τους και θα λειτουργούν εκεί σύμφωνα με νόμους. Ακόμη και εκείνοι που επιθυμούν ειλικρινά να εργαστούν για την πρόοδο του πολιτισμού θα θεωρούν για πολύ καιρό ακόμα ως ανοησία το να μιλά κανείς για αυτή τη ρυθμική δραστηριότητα του πνεύματος. Και λόγω της αντιπάθειας που επικρατεί σήμερα, εκείνοι των οποίων η πίστη στο πνεύμα βασίζεται στη γνώση της Πνευματικής Επιστήμης θα διαπιστώσουν ότι ορισμένα λόγια στο Ευαγγέλιο του Μάρκου ισχύουν άμεσα για αυτούς, ειδικά για την παρούσα εποχή:
Όταν όμως σας οδηγήσουν και σας παραδώσουν, μην μεριμνάτε εκ των προτέρων τι θα πείτε ούτε να προμελετάτε, αλλά ό,τι σας δοθεί εκείνη την ώρα, αυτό να πείτε, γιατί δεν είστε εσείς που μιλάτε, αλλά το Πνεύμα το Άγιο. (ιγʹ11).
Πρέπει να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε ένα εδάφιο όπως αυτό, το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία για την εποχή μας λόγω της θέσης του στο συνολικό πλαίσιο όχι μόνο του Ευαγγελίου του Μάρκου, αλλά και των άλλων Ευαγγελίων. Σε γενικές γραμμές, το Ευαγγέλιο του Μάρκου περιέχει πολλά στοιχεία που βρίσκονται και στα άλλα Ευαγγέλια. Υπάρχει όμως ένα πολύ αξιοσημείωτο απόσπασμα που δεν εμφανίζεται στα άλλα Ευαγγέλια και είναι ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτο επειδή έχουν ειπωθεί για αυτό κάθε είδους ανοησίες από τους βιβλικούς σχολιαστές. Πρόκειται για το απόσπασμα όπου μας λέγεται ότι, αφού ο Ιησούς Χριστός επέλεξε τους μαθητές Του, βγήκε να κηρύξει στον λαό:
Και έρχονται εις οίκον. Και συγκεντρώνεται πάλι πλήθος, ώστε δεν μπορούν ούτε ψωμί να φάνε. Και όταν το άκουσαν οι δικοί του, βγήκαν να τον μαζέψουν, γιατί είπαν ότι είχε βγει εκτός εαυτού. (γʹ20-21).
Αυτό το απόσπασμα δεν βρίσκεται στα άλλα Ευαγγέλια. Όταν σκεφτόμαστε ότι στη μελλοντική πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης τα λόγια του Παύλου, «όχι εγώ, αλλά ο Χριστός μέσα μου», θα γίνονται όλο και πιο αληθινά, ότι μόνο ένα Εγώ που δέχεται μέσα του την Ώθηση του Χριστού μπορεί να λειτουργήσει καρποφόρα, τότε μπορούμε να θεωρήσουμε το απόσπασμα αυτό ως ιδιαίτερα σχετικό με την εποχή μας. Το πεπρωμένο που έζησε ο Ιησούς Χριστός κατά τη διάρκεια των γεγονότων στην Παλαιστίνη θα το ζήσει ολόκληρη η ανθρωπότητα με την πάροδο του χρόνου. Στο εγγύς μέλλον θα γίνεται όλο και πιο εμφανές ότι όπου ο Χριστός διακηρύσσεται με εσωτερική κατανόηση, θα εκδηλώνεται έντονη αντιπάθεια από όσους απορρίπτουν ενστικτωδώς την Πνευματική Επιστήμη. Δεν θα είναι δύσκολο να δει κανείς πώς θα εκφραστεί στο μέλλον ένα πρωτότυπο γεγονός στη ζωή του Χριστού που περιγράφεται στο Ευαγγέλιο του Μάρκου. Η στάση των ανθρώπων στην καθημερινή ζωή ή ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται η τέχνη, και πιο συγκεκριμένα αυτό που είναι τόσο ευρέως αποδεκτό ως επιστήμη, θα καταστήσει σαφές ότι αυτό που ειπώθηκε για τον Χριστό θα ειπωθεί για εκείνους που διακηρύσσουν το πνεύμα με την αληθινή έννοια του Χριστού: «Αυτοί οι άνθρωποι φαίνεται να έχουν βγει εκτός εαυτού, να έχουν χάσει τα λογικά τους».
Πρέπει να επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά ότι, με την πάροδο του χρόνου, τα πιο σημαντικά γεγονότα της πνευματικής ζωής, όπως παρουσιάζονται από την Πνευματική Επιστήμη, θα θεωρούνται φαντασιώσεις και ανοησίες από το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας. Και από το Ευαγγέλιο του Μάρκου πρέπει να αντλήσουμε τη δύναμη που χρειαζόμαστε για να παραμείνουμε σταθεροί απέναντι στην εναντίωση προς τις αλήθειες που θα αποκαλυφθούν στον πνευματικό τομέα.
Όταν έχει κανείς την κατάλληλη ευαισθησία για να αντιληφθεί τις λεπτές υφολογικές διαφορές μεταξύ του Ευαγγελίου του Μάρκου και των άλλων Ευαγγελίων, τότε παρατηρεί επίσης ότι η μορφή με την οποία παρουσιάζονται ορισμένα πράγματα από τον Μάρκο είναι διαφορετική από αυτή που συναντάμε στα άλλα Ευαγγέλια. Παρατηρεί κανείς ότι μέσω της δομής των προτάσεων, μέσω της παράλειψης ορισμένων φράσεων που βρίσκονται στα άλλα Ευαγγέλια, πολλά πράγματα που θα μπορούσαν εύκολα να ληφθούν αφηρημένα αποκτούν συγκεκριμένη σημασία. Όταν έχει κανείς αυτή την ευαισθησία, θα παρατηρήσει ιδιαίτερα ότι το Ευαγγέλιο του Μάρκου περιέχει μια βαθιά και πολύ σημαντική διδασκαλία σχετικά με το Εγώ, με την εσώτερη σημασία του Εγώ στον άνθρωπο. Για να το κατανοήσουμε αυτό, αρκεί να εξετάσουμε ένα απόσπασμα αυτού του Ευαγγελίου που έχει όλες τις ιδιαιτερότητες που οφείλονται στην παράλειψη λεπτομερειών που περιλαμβάνονται στις περιγραφές των άλλων Ευαγγελίων. Αν έχει κανείς την ευαισθησία να αντιληφθεί τέτοιες ιδιαιτερότητες, τότε θα είναι σε θέση να αισθανθεί τη βαθιά σημασία που ενυπάρχει σε αυτό το απόσπασμα του Ευαγγελίου του Μάρκου. Ας το δούμε:
Και ο Ιησούς μαζί με τους μαθητές του βγήκαν στα χωριά της Καισαρείας του Φιλίππου. Και στον δρόμο ρωτούσε αυτούς που ήσαν γύρω Του: «Τι λένε οι άνθρωποι για το Εγώ; Ποιον αναγνωρίζουν οι άνθρωποι ως το Εγώ;» Και εκείνοι απάντησαν: «Οι άνθρωποι λένε ότι στο Εγώ, για να είναι το αληθινό το Εγώ, πρέπει να ζει ο Ιωάννης ο Βαπτιστής. Άλλοι λένε ότι αυτό το Εγώ πρέπει να είναι γεμάτο με τον Ηλία, ότι ο Ηλίας πρέπει να ζει στο Εγώ. Άλλοι πάλι λένε ότι ένας άλλος από τους προφήτες πρέπει να θεωρείται με τέτοιον τρόπο ώστε το Εγώ να λέει: “Όχι εγώ, αλλά αυτός ο προφήτης εργάζεται μέσα μου”». Αλλά Εκείνος είπε σε όσους ήσαν γύρω Του: «Εσείς όμως ποιος λέτε ότι είναι το Εγώ»; Τότε ο Πέτρος απάντησε: «Εμείς κατανοούμε το Εγώ στην ουσιαστική του πνευματικότητα ως Εσένα, τον Χριστό!» Και ο Χριστός πρόσταξε όσους ήσαν γύρω Του: «Μην το πείτε αυτό στους κοινούς ανθρώπους, γιατί δεν μπορούν ακόμα να κατανοήσουν αυτό το μυστήριο!» Και σε όσους γύρω του ενθουσιάστηκαν από αυτά τα λόγια, άρχισε να διδάσκει τα εξής: «Αυτό που είναι η εξωτερική φυσική έκφραση του Εγώ στον άνθρωπο, αν θέλει αυτό το Εγώ να ζήσει πλήρως μέσα στον άνθρωπο, πρέπει να υποφέρει πολύ. Οι αρχαίοι δάσκαλοι της ανθρωπότητας και όσοι έχουν γνώση της πιο ιερής σοφίας δηλώνουν ότι με την υπάρχουσα μορφή του το Εγώ δεν έχει καμία χρησιμότητα. Με αυτή τη μορφή, πρέπει να θανατωθεί και μετά από έναν ρυθμό τριών ημερών –έναν ρυθμό που καθορίζεται από τους κοσμικούς νόμους– να αναστηθεί σε μια ανώτερη μορφή.» Και όλοι έμειναν έκπληκτοι που είπε αυτά τα λόγια ανοιχτά μπροστά σε όλους.
Εδώ πρέπει να κάνω μια παρατήρηση. Μέχρι τότε, τέτοια λόγια επιτρεπόταν να ειπωθούν μόνο μέσα στα Μυστήρια. Ήταν ένα μυστικό που φυλασσόταν αυστηρά στους ναούς των Μυστηρίων, ότι κατά τη διαδικασία της μύησης ο άνθρωπος έπρεπε να περάσει από την εμπειρία του «θανάτου και της γέννησης» και να ξυπνήσει μετά από τρεις ημέρες. Έτσι εξηγείται αυτό που αναφέρεται στη συνέχεια:
Ο Πέτρος ταράχτηκε, τράβηξε τον Χριστό στην άκρη και του υπέδειξε ότι αυτά δεν πρέπει να λέγονται ανοιχτά. Τότε ο Ιησούς Χριστός γύρισε και είπε: «Πέτρο, όταν μιλάς έτσι, τα λόγια τα βάζει στο στόμα σου ο Σατανάς. Ο τρόπος με τον οποίο μιλάς για αυτή την αλήθεια ανήκει στο παρελθόν, όχι στο παρόν. Στο παρελθόν, μια τέτοια αλήθεια περιοριζόταν στους ναούς, αλλά στο μέλλον, λόγω του Μυστηρίου του Γολγοθά, θα γίνει κοινό κτήμα όλης της ανθρωπότητας. Αυτό έχει οριστεί από τη θεία καθοδήγηση της παγκόσμιας εξέλιξης. Και όποιος λέει το αντίθετο, δεν μιλά από θεία σοφία, αλλά παραμορφώνει τη θεία σοφία σε μια μορφή που ήταν κατάλληλη μόνο στο παρελθόν.» (ηʹ27-33)[1]
Έτσι περίπου πρέπει να κατανοήσουμε αυτό το απόσπασμα, το οποίο μας εμφανίζεται με όλη τη μεγαλοπρέπεια των φράσεών του στο Ευαγγέλιο του Μάρκου. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι, σύμφωνα με αυτό το Ευαγγέλιο, η Ώθηση του Χριστού σημαίνει ότι πρέπει να δεχτούμε τον Χριστό στο Εγώ μας, εκπληρώνοντας έτσι τα λόγια του Παύλου, «όχι εγώ, αλλά ο Χριστός μέσα μου»· όχι έναν αφηρημένο Χριστό, αλλά τον Χριστό που έστειλε το Άγιο Πνεύμα, το συγκεκριμένο Πνεύμα που λειτουργεί ως έμπνευση στην ανθρώπινη ψυχή σύμφωνα με τους ρυθμούς ενός εσωτερικού ημερολογίου, όπως περιγράψαμε σήμερα.
Προ Χριστού, αυτές οι αλήθειες ήσαν προσβάσιμες μόνο σε όσους είχαν μυηθεί στα Μυστήρια και είχαν παραμείνει για τρεισήμισι ημέρες σε κατάσταση παρόμοια με τον θάνατο, αφού είχαν υποστεί τα τραγικά βάσανα που πρέπει να βιώσει ο άνθρωπος στο φυσικό επίπεδο για να φτάσει τελικά στα ύψη της πνευματικής ζωής. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν μάθει ότι ο γήινος άνθρωπος πρέπει να απορριφθεί και να θανατωθεί, ώστε να αναδυθεί από μέσα του ένας ανώτερος άνθρωπος. Αυτή ήταν η εμπειρία του «θανάτου και της γέννησης». Εκείνο που προηγουμένως μπορούσε να βιωθεί μόνο στα Μυστήρια, έγινε ιστορικό γεγονός μέσω του Μυστηρίου του Γολγοθά, όπως έχω αναφέρει στο βιβλίο μου «Ο Χριστιανισμός ως μυστικιστικό γεγονός».[2] Έκτοτε, όλοι οι άνθρωποι που νιώθουν ενωμένοι με το Μυστήριο του Γολγοθά μπορούν να γίνουν μαθητές αυτής της μεγάλης σοφίας. Αυτό που μέχρι τότε βιωνόταν μόνο στα ιερά των Μυστηρίων, μπορεί τώρα να βιωθεί σε σχέση με ό,τι συνέβη στον Γολγοθά. Επομένως, η κατανόηση της Ώθησης του Χριστού είναι η πιο σημαντική κατανόηση που μπορεί να αποκτήσει ένας άνθρωπος για τη γήινη ύπαρξή του, για εκείνο που πρέπει να αφυπνιστεί στο ανθρώπινο Εγώ από την Ώθηση του Χριστού.
Τώρα μπορούμε να εμπνευστούμε με έναν ορισμένο τρόπο από τα Ευαγγέλια. Το Ευαγγέλιο του Ματθαίου ήταν μια πολύτιμη πηγή έμπνευσης για την εποχή στην οποία έλαβε χώρα το Γεγονός του Χριστού. Για την εποχή μας το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για το Ευαγγέλιο του Μάρκου. Γνωρίζουμε άλλωστε ότι αυτή είναι η εποχή της ανάπτυξης της συνειδησιακής ψυχής, η οποία διαχωρίζεται, απομονώνεται από το περιβάλλον της. Γνωρίζουμε επίσης ότι στην εποχή μας δεν πρέπει να δίνεται πρωτίστως προσοχή στη φυλετική καταγωγή, αλλά στη ζωντανή ώθηση που εκφράζεται στα λόγια του Παύλου: «Όχι εγώ, αλλά ο Χριστός μέσα μου». Η δική μας 5η μετατλαντική εποχή λοιπόν μπορεί να εμπνευστεί ιδιαίτερα από το Ευαγγέλιο του Μάρκου. Αντίθετα, το καθήκον του ανθρώπου στην 6η μετατλαντική πολιτισμική εποχή θα είναι να διαποτιστεί πλήρως με το Ον του Χριστού. Ενώ στην 5η εποχή το Ον του Χριστού είναι αντικείμενο μελέτης, βαθύ διαλογισμού, στην 6η εποχή οι άνθρωποι θα απορροφήσουν με όλη τους την ύπαρξη το Ον του Χριστού. Προς τούτο, θα βρουν ιδιαίτερη βοήθεια στο Ευαγγέλιο του Λουκά, το οποίο αποκαλύπτει όλη την προέλευση του Ιησού του Ναζωραίου, δηλαδή, τόσο του Ιησού που περιγράφεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου και ο οποίος ανάγεται στον Ζαρατούστρα, όσο και του Ιησού του κατά Λουκάν Ευαγγελίου ο οποίος ανάγεται στον Βούδα και τον Βουδισμό. Το Ευαγγέλιο του Λουκά δίνει μια εικόνα της εξέλιξης του Ιησού του Ναζωραίου, φτάνοντας πίσω στη θεϊκή-πνευματική καταγωγή του ανθρώπου. Θα είναι όλο και πιο δυνατόν για τον άνθρωπο να αισθάνεται τον εαυτό του ως θεϊκό-πνευματικό ον. Το να διαποτίζεται από την Ώθηση του Χριστού μπορεί να λάμπει ως ιδανικό μπροστά του, αλλά αυτό το ιδανικό γίνεται πραγματικότητα μόνο αν, υπό το φως του Ευαγγελίου του Λουκά, αναγνωρίσει τον φυσικό-αισθητό άνθρωπο ως πνευματικό ον με θεϊκή καταγωγή.
Το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, το οποίο μπορεί να θεωρηθεί ως οδηγός για την πνευματική ζωή του σημερινού ανθρώπου, θα είναι το βιβλίο έμπνευσης για την 7η μετατλαντική πολιτισμική εποχή, μέχρι την επόμενη μεγάλη καταστροφή. Οι άνθρωποι θα έχουν τότε μεγάλη ανάγκη από πολλά πράγματα τα οποία, ως πνευματικά όντα, θα πρέπει να έχουν κατακτήσει κατά τη διάρκεια της 6ης εποχής. Πολλά από αυτά που πιστεύουν σήμερα, ωστόσο, θα πρέπει να τα ξεμάθουν εντελώς. Βεβαίως, αυτό δεν θα είναι τόσο δύσκολο, επειδή τα ίδια τα επιστημονικά δεδομένα θα δείξουν ότι πολλές πεποιθήσεις θα πρέπει να απορριφθούν.
Σήμερα, για παράδειγμα, ένας άνθρωπος θα θεωρούνταν τρελός αν υποστήριζε ότι η συνήθης διαίρεση των νεύρων σε κινητικά και αισθητήρια είναι παράλογη. Τα κινητικά νεύρα απλά δεν υπάρχουν· υπάρχουν μόνο αισθητήρια νεύρα. Τα λεγόμενα κινητικά νεύρα είναι αισθητήρια νεύρα, αλλά η λειτουργία τους είναι να μας κάνουν να αντιλαμβανόμαστε τις αντίστοιχες κινήσεις των μυών. Σε λίγο καιρό θα αναγνωριστεί ότι οι μύες δεν κινούνται από τα νεύρα, αλλά από το αστρικό σώμα, συγκεκριμένα από μια δύναμη στο αστρικό σώμα που δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή στην πραγματική της μορφή. Διότι είναι νόμος ότι αυτό που παράγει ένα αποτέλεσμα δεν είναι άμεσα αντιληπτό. Αυτό που προκαλεί την κίνηση των μυών συνδέεται με το αστρικό σώμα, στο οποίο αναπτύσσεται ένα είδος ήχου ή τόνου σχετικά με την κίνηση των μυών. Κάτι σαν μουσική διαπερνά το αστρικό σώμα και η μυϊκή κίνηση είναι η έκφραση αυτού. Αυτό που συμβαίνει μπορεί να συγκριθεί με τα γνωστά ηχητικά σχήματα του Κλάντνι,[3] τα οποία παράγονται όταν μια λεπτή σκόνη απλώνεται σε μια μεταλλική πλάκα την οποία κάνουμε να δονηθεί με ένα δοξάρι βιολιού· έτσι παίρνουμε τα σχήματα. Το αστρικό μας σώμα είναι γεμάτο με πολλά τέτοια σχήματα ή ηχητικές μορφές που το φέρνουν σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Μπορείτε να το διαπιστώσετε με έναν πολύ απλό τρόπο, σφίγγοντας τον δικέφαλο μυ –τον μυ του άνω βραχίονα– και κρατώντας τον κοντά στο αυτί σας. Με λίγη εξάσκηση, απλώς σφίγγοντας τον μυ και τοποθετώντας τον αντίχειρα πάνω του, θα μπορείτε να ακούσετε έναν τόνο. Αυτό δεν αποτελεί πραγματική απόδειξη, αλλά είναι απλώς μια απεικόνιση του τι εννοούμε. Είμαστε, για να το πούμε έτσι, διαποτισμένοι με μουσική και την εκφράζουμε στις μυϊκές μας κινήσεις. Και έχουμε τα κινητικά νεύρα, όπως λανθασμένα ονομάζονται, για να μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε σε κάποιον βαθμό τις μυϊκές κινήσεις. Σήμερα, με τον τρόπο που τα πράγματα ταξινομούνται στη φυσιολογία, υπάρχουν ακόμη πολλά που έρχονται σε αντίθεση με αυτό, αλλά μόνο φαινομενικά.
Αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα του είδους των αληθειών με τις οποίες οι άνθρωποι θα πειστούν σταδιακά ότι ο άνθρωπος είναι πράγματι ένα πνευματικό ον, συνυφασμένο στην αρμονία των σφαιρών ακόμη και στους μυς του. Και η Πνευματική Επιστήμη, που έχει ως αποστολή να προετοιμάσει την πνευματική κατανόηση του κόσμου κατά την 6η εποχή, θα πρέπει να ασχοληθεί λεπτομερώς με την αλήθεια ότι ο άνθρωπος είναι πνευματικό ον. Ακριβώς όπως ένας μουσικός τόνος ανυψώνεται σε μια ανώτερη σφαίρα όταν γίνεται ανθρώπινος λόγος, έτσι και στη μακροκοσμική ύπαρξη η αρμονία των σφαιρών ανυψώνεται σε ένα ανώτερο στάδιο όταν γίνεται ο συμπαντικός Λόγος.
Τώρα, στον φυσικό οργανισμό του ανθρώπου, το αίμα, με τη φυσιολογική έννοια, βρίσκεται σε υψηλότερο στάδιο από τους μυς. Και όπως οι μύες είναι συντονισμένοι με την αρμονία των σφαιρών, έτσι και το αίμα είναι συντονισμένο με τον Λόγο και μπορεί να βιωθεί όλο και πιο έντονα ως έκφραση του Λόγου, όπως πράγματι συμβαίνει ασυνείδητα από τότε που δημιουργήθηκε ο άνθρωπος. Αυτό σημαίνει ότι στο φυσικό επίπεδο ο άνθρωπος θα αισθανθεί τελικά την έκφραση του Λόγου στο αίμα, το οποίο είναι η έκφραση του Εγώ. Και στην 6η εποχή, όταν οι άνθρωποι θα αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως πνευματικά όντα, δεν θα επιμένουν πλέον στην ψευδαίσθηση ότι οι μύες κινούνται από τα κινητικά νεύρα, αλλά θα αναγνωρίζουν ότι κινούνται από την αρμονία των σφαιρών που έχει γίνει μέρος της δικής τους προσωπικότητας. Στην 7η πολιτισμική εποχή, οι άνθρωποι θα νιώσουν το αίμα τους να διαποτίζεται από τον Λόγο και θα κατανοήσουν για πρώτη φορά το πραγματικό νόημα των λόγων του Ευαγγελίου του Ιωάννη. Διότι μόνο στην 7η εποχή θα αναγνωριστεί η επιστημονική φύση αυτού του Ευαγγελίου. Και τότε θα γίνει αντιληπτό ότι τα εναρκτήρια λόγια αυτού του Ευαγγελίου θα έπρεπε να βρίσκονται στην αρχή κάθε βιβλίου φυσιολογίας, ότι ολόκληρη η επιστήμη θα έπρεπε να κινείται προς την κατεύθυνση που υποδεικνύουν αυτά τα λόγια. Το καλύτερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι πολλά από αυτά μπορούν να γίνουν κατανοητά ακόμη και σήμερα, αλλά σε καμία περίπτωση όλα· μπορούν να αιωρούνται μπροστά μας ως ένα ιδανικό.
Όλα όσα είπα σήμερα δείχνουν ότι το Ευαγγέλιο του Ματθαίου μπορούσε να είναι πηγή έμπνευσης ειδικά για την 4η μετατλαντική πολιτισμική εποχή και το Ευαγγέλιο του Μάρκου μπορεί να είναι για τη δική μας. Το Ευαγγέλιο του Λουκά θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την επόμενη, την 6η πολιτισμική εποχή. Πρέπει να προετοιμάσουμε οι ίδιοι τις συνθήκες που θα επικρατήσουν τότε, γιατί οι σπόροι όσων θα συμβούν στο μέλλον πρέπει να έχουν φυτευτεί στο παρελθόν. Αν κατανοήσουμε το περιεχόμενο του Ευαγγελίου του Ιωάννη, θα βρούμε όλα όσα πρέπει να ζήσουμε στην περαιτέρω πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης, όλα όσα πρέπει να αναπτυχθούν στην 7η εποχή, μέχρι την επόμενη μεγάλη καταστροφή. Επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για εμάς να θεωρήσουμε το Ευαγγέλιο του Μάρκου ως ένα βιβλίο που μπορεί να μας καθοδηγήσει σε πολλά που πρέπει να κάνουμε και επίσης σε πολλά που πρέπει να αποφύγουμε. Οι ίδιες οι προτάσεις αυτού του Ευαγγελίου, με το περιεκτικό τους ύφος, μας δίνουν τη σημασία της Ώθησης του Χριστού για το Εγώ του ανθρώπου.
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι το καθήκον μας είναι να κατανοήσουμε τον Χριστό εν πνεύματι και να κατανοήσουμε πώς θα αποκαλυφθεί ο Χριστός στις μελλοντικές εποχές. Στο ροδοσταυρικό μυστηριακό δράμα «Η πύλη της μύησης», έγινε μια προσπάθεια να υποδειχθεί αυτό το καθήκον για την εποχή μας με τα λόγια της ενορατικής Θεοδώρας.[4] Εδώ έχουμε κάτι σαν μια επανάληψη του γεγονότος που βίωσε ο Παύλος προ των πυλών της Δαμασκού. Αλλά το να πιστεύουμε ότι η Ώθηση του Χριστού θα έρθει ξανά στον κόσμο σε ένα ανθρώπινο φυσικό σώμα θα ήταν απλώς μια έκφραση του υλισμού της εποχής μας. Μπορούμε να μάθουμε από το Ευαγγέλιο του Μάρκου πώς να προφυλαχθούμε από μια τέτοια πεποίθηση, καθώς περιέχει μια ειδική προειδοποίηση για τη δική μας εποχή. Και παρόλο που μεγάλο μέρος του Ευαγγελίου έχει σχέση με το παρελθόν, τα εδάφιά του ισχύουν, με την υψηλή ηθική έννοια που έχω υποδείξει, για το άμεσο μέλλον μας. Εκεί θα συνειδητοποιήσουμε την επείγουσα ανάγκη της επιρροής που πρέπει να ασκήσει η Πνευματική Επιστήμη.
Αν κατανοήσουμε την πνευματική σημασία του ακόλουθου αποσπάσματος, θα μπορέσουμε να το συσχετίσουμε με την εποχή μας και με το άμεσο μέλλον:
Διότι οι ημέρες εκείνες θα είναι θλίψη, που έως τώρα όμοιά της δεν υπήρξε από την αρχή της κτίσεως που έκτισε ο Θεός και ούτε θα υπάρξει ξανά.
Αυτά τα λόγια πρέπει να εφαρμοστούν στη νοητική ικανότητα του ανθρώπου. Υπάρχουν όλες οι προοπτικές για θλίψη στο μέλλον, όταν η αλήθεια θα εκφραστεί στην πλήρη πνευματική της πραγματικότητα.
Και αν ο Κύριος δεν συντόμευε τις ημέρες, δεν θα απέμενε τίποτα από πνευματική τροφή,[5] αλλά για χάρη των εκλεκτών που έχει επιλέξει συντόμευσε τις ημέρες.
Και στη συνέχεια λέει:
Και τότε αν κάποιος σας πει «να, εδώ είναι ο Χριστός» ή «να, εκεί είναι», μην πιστεύετε.
Εδώ το Ευαγγέλιο του Μάρκου υποδεικνύει μια πιθανή υλιστική αντίληψη για τον Χριστό.
Διότι θα εμφανιστούν ψευδοχριστοί και ψευδοπροφήτες, και θα κάνουν σημεία και τέρατα για να παραπλανήσουν, ει δυνατόν, ακόμη και τους εκλεκτούς.
Εσείς όμως να προσέχετε. Ιδού, σας προείπα τα πάντα. (ιγʹ19-23)
Τόσο ισχυρή θα είναι η επίθεση του υλισμού, που θα είναι απαραίτητο για τις ανθρώπινες ψυχές να αποκτήσουν τη δύναμη να αντέξουν τη δοκιμασία που εκφράζεται με τα λόγια: «Θα εμφανιστούν ψευδοχριστοί και ψευδοπροφήτες». Αλλά αν τότε ειπωθεί: «Να, εδώ είναι ο Χριστός!», όσοι έχουν νιώσει την αληθινή επιρροή της Πνευματικής Επιστήμης θα υπακούσουν στην προτροπή: «Αν κάποιος σας πει “να, εδώ είναι ο Χριστός” ή “να, εκεί είναι”, μην πιστεύετε».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου